Hakkında
|
Coğrafya:
Ege Bölgesi'nin kuzeyinde bulunan Soma ilçesini dogusunda Kırkagaç, batisinda Bergama, kuzeyinde Savastepe (Balikesir) ve Ivrindi ilçeleri ile güneyinde Palamut Bucagi bulunmaktadir. 27.36 dogu boylami ve 39.11 kuzey enlemleri arasin da bulunan ilçenin rakimi ortalama 175 m ve yüzölçümü ise yaklasik 826 km2'dir.
Soma'da bulunan arazinin yaridan fazlasi dagliktir.Ilçe güneyi sik ve dik tepeler ve yüksek daglarla kaplidir. Dogusunda yüksek daglar, birkaç yayla ve kimi dag üstlerinde zamanla olusan yerlesim alani olmaya uygun sirtlar vardir. Batida ise Bakirçay bulunmaktadir.Bakirçay'in besledigi akarsular ve bu akarsularin kollarinin etkisi ile araziler bölünmüs, vadiler olusmus birkaç noktada düzlükler meydana gelmistir. Ilçe güneyden, dogudan, kuzeyden, kuzey dogudan daglarla çevrilmistir.
Bilindigi gibi Manisa'nin kuzey dogusunda Saphane (2121m) Dagindan baslayip Demirci ilçesi kuzeyinden batiya dogru devam eden sira daglar Demirci sira daglarini meydana getirir.
Ovalar:
Ilçenin belli basli ovasi Ege Bölgesi sayili ovalarindan olan Bakirçay ovasidir. Bu ova Marda Dagi (1388 ile Yunt Dagi (1084) arasinda bulunur. Ilçenin en verimli alani Bakirçay ovasidir. Batiya dogru 15 km.ye kadar genisleyen ovada çok çesitli ürünler yetismektedir.
Vadiler:
İlçede irili ufaklı çok sayıda vadi vardır. Maden ve Sarıkaya derelerinin ve Türkali Kovuk Derenin bulunduğu vadiler gösterilebilir.
Bakırçay Irmağı
Manisa ilinin Ege havzasına giren en önemli akarsuyudur. Bu akarsuyun kaynağı Gölcük yaylalarının dogu yamaçlarıdır. Bu akarsu Kırkagaç ve Soma yakınlarından gelerek Kınık'ın kuzeyinde Yagcilli çayi ile birlesir.
Servisler Barajı
Soma Termik Santrallerin ve bölgesinin sanayi suyu ihtiyacini karsilamak ve Bakirçay'in yol çatigi taskinlari önlemek amaciyla 1977 yilinda yapimina baslanmis ve 1981 yilinda tamamlanmistir. Baraj tonlu toprak dolgu tipinde olup 59.5 m yüksekligindedir.127 milyon metre3 su depolama kapasitesine sahiptir. Ayrica Baraj sulama amaciyla da kullanilmaktadir.
İklimi
Soma ve Çevresi: Koppen, De Mortanne,Thorntwaite ve erinç gibi araştırmacıların iklim sınıflandırmalarında kullanılan yöntemlerden hareketle,Koçman 'ın (1993) Türkiye için belirlediği iklim sınıflandırmasına göre,Soma ''Yarı nemli Akdeniz İklim tipi''ne dahildir. Bu bölgede kış mevsimi, cephesel depresyonların artışı ile en yağışlı,yaz ise en yağışsız mevsimdir. En sıcak ayı temmuz olan bölgenin, ortalama sıcaklığı 23-24 0 C civarında olup,kış aylarında sıklıkla Bakanlardan gelen soğuk hava akımlarına maruz kaldığından sıcaklık düşüktür.En soğuk ay ocak olup, en soğuk ay sıcaklık ortalaması 3-5 0 C kadardır.Kar yağışları normaldir.Sıkça don olaylarına rastlanır.
Ulaşım
Akhisar-Bergama karayolu ilçenin içinden geçmektedir. İzmir-Balıkesir yolu üzerinde Akhisar çıkışında batıya doğru ayrılan Kırkağaç-Soma yolu ile başlayıp Bakırçay'ı vadisi boyunca doğu-batı uzanışlı olarak Bakır, Kırkağaç, Soma, Turgutalp, Avdan Cenkyeri, üzerinden Kınık'a ulaşan yol , batısındaki Bergama' ya kadar devam ederek İzmir-Çanakkale devlet yoluna birleşir. Söz konusu yolun güzergahında ufak tefek değişmeler olsa da Bergama Krallığı' na kadar giden eki bir tarihi olduğu anılmaktadır. İlçenin ikinci önemli karayolu bağlantısı ilçeyi kuzeyindeki Balıkesir'e bağlayan Soma-Savaştepe yoludur. Soma'nın köy yollarının toplam uzunluğu 237 km olup %84'ü stabildir .Toplam 53 köyü ve beldesi bulunan ilçede yerleşimler arasında ulaşım sorunu olmamakla beraber özellikle kent işi olar günden güne artan taşıt sayısı nedeniyle yetersizdir. İzmir-Balıkesir demiryolu ilçemizden geçmektedir.
Kültürel Faaliyetler
Soma'da 4 yildir "KARA ELMAS KÜLTÜR VE SANAT FESTIVALI" kutlanmaktadir. Bu ulusal festivalin amaci "bir avuç kömür için ömür tüketenler" sözünüzdeki Soma sevgisini ve kömürün önemini vurgulamaktir. Kültür ve Sanat festivalinde eglence,yarisma, sempozyum,toplantilar düzenlenmekte ve halk büyük ilgi göstermektedir.
Ekonomi
Soma Türkiye'de Kömür Isletmeleri ün yapmis adini duyurmus bir ilçedir.Ilçe ekonomisinin temeli Linyit isletmeciligi ve ona bagli gelismis sektörlerdir.Bölgede çok kaliteli kömür disinda çinko,kursun manyezit ve bor tuzu yataklari da bulunmaktadir. 1913 yilinda Soma'da kömürün bulunmasiyla linyit madenciligi baslamistir.ELI Türkiye'de satilabilir kömür ihtiyacinin % 22'sini karsilamaktadir. ELI Türkiye'nin en büyük 100 kurulusu arasinda her zaman olmustur. Soma Termik Santrali (SEAS) Bati ve Kuzey bati Anadolu'nun elektrik ihtiyacini en kisa mesafeden karsilamakta ve bölgeye ekonomik ve sosyal kalkinma saglanmaktadir.
Tarım
Soma tarimsal yönden üç ana bölgeye ayrilmaktadir.Bunlar Gediz vadisi, Bakirçay vadisi, Demirci Daglik bölgeleridir. Sulama tarimi bakimindan Soma fazla gelisme göstermemistir. Kömür havzalari nedeniyle tarim alanlari fazla bulunmamaktadir.
Tarım Arazisi |
Hektar |
Yüzde (%) |
Kuru Tarım Arazisi |
15167 |
18.36 |
Sulu Tarım Arazisi |
1570 |
1.90 |
Bağ - Bahçe Arazisi |
3650 |
4.41 |
Çayır |
50 |
0.06 |
Mera |
1100 |
1.33 |
Orman |
40512 |
49.04 |
Mesken Sahaları |
8275 |
10.01 |
Palamutlar |
2000 |
2.42 |
Kullanılmayan Saha |
10276 |
12.44 |
Toplam : |
82600 |
99.97 |
Hayvancılık
Soma'da büyükbas hayvancilik ve küçük bas hayvancilik çok gelismemis olmasina ragmen yapilmaktadir. Beyce,Vakifli,Boncuklu,Naldöken,Çinge Ç. Hamidiye köylerinde ise aricilik faaliyetleri gelismistir. Ek olarak Sevisler Barajinda balik üretme çiftlikleri ve kooperatifler kurulmustur.